Como alimentarnos segundo o tipo de traballo / Para todos os traballos

A alimentación é un dos factores que con maior seguridade e importancia condicionan o desenvolvemento físico, a saúde, o rendemento e a produtividade das persoas.

A alimentación inflúe no rendemento físico e intelectual

Unha persoa mal alimentada atopará dificultades para mellorar a súa calidade de vida, posto que a capacidade de traballo, directamente proporcional á alimentación, irá descendendo cando esta é deficiente e, no que a traballo físico de refire, pode chegar a diminuír até un 30% respecto ao desenvolvemento normal.

Unha alimentación monótona, repetitiva ou na que faltan alimentos indispensables para o noso corpo pode dar lugar á aparición de determinados síntomas tanto físicos; cansazo excesivo, falta de reflexos…, como psíquicos; falta de interese polas cousas, irritabilidad…; situacións que melloran mediante unha alimentación axeitada.

Ás veces non nos damos conta de que non só a tensión, os problemas persoais, a falta de soño…, inflúen sobre o noso benestar; deberiamos preguntarnos si estamos a alimentar adecuadamente ao noso corpo como para que este funcione correctamente cada día.

Factores alimentarios que inflúen no traballo e no rendemento:

• Dietas hipocalóricas ou baixas en calorías, reducen a capacidade de rendemento e prexudican a saúde.
• Dietas desequilibradas nas que faltan alimentos básicos; a medio ou longo prazo dan lugar a carencias nutritivas con efectos indesexables para o organismo.
• Dietas hipercalóricas, conducen a sobrepeso e obesidade, o que supón un sobre esforzo físico para a persoa, que agrava ou aumenta o risco de lesións no aparello locomotor (músculos, articulacións, etc.) e o de desenvolver outros trastornos máis ou menos serios da saúde (alteracións dos niveis de azucre e graxas en sangue, hipertensión, etc.)
• O número de comidas que se realiza nun día. Saltarse comidas ou realizar só dúas comidas “de fundamento” ao día inflúe de forma negativa no funcionamento do noso organismo.
• Repartición da cantidade de alimentos por cada comida. As comidas frugais ou pola contra moi copiosas, poden producir baixadas de azucre en sangue (hipoglucemias) ou somnolencia e molestias dixestivas respectivamente, prexudicando o rendemento tanto físico como intelectual.
• A hixiene dos alimentos. Si non se coida este aspecto, aumenta o risco de que se produzan intoxicacións de orixe alimentaria talles como a salmonelosis.
• O consumo de alcol. En cantidades excesivas prexudica seriamente a saúde e é causa de accidentabilidad.

Tipos de traballo e alimentación

A través de diversos estudos se comprobou como mellora o rendemento e o benestar dos traballadores que consomen dietas axeitadas á súa situación persoal: de alto valor calórico si trátase de traballadores de forza e de moderado achegue de calorías en persoas que realizan un traballo de tipo intelectual con menor desgaste físico, etc.

Neste apartado da guía, clasifícanse os distintos tipos de traballo do seguinte modo:

• Traballos sedentarios, englobaría aquelas actividades profesionais que condicionan a realización de dietas adaptadas ás condicións da persoa e da súa contorna, pero non un incremento extra das calorías, debido ao baixo gasto calórico que levan este tipo de traballos: persoas que deben permanecer sentadas practicamente todo o día, que levan a cabo a súa actividade profesional como relacións públicas e que se desprazan sempre en coche. Neste grupo deben verse reflectido o persoal de oficina, comerciais, taxistas e condutores de autobuses.
• Traballos de gran tensión física ou psíquico, nestes casos, se a tensión ou desgaste é principalmente físico, a dieta debe conter cantidade suficiente de calorías como para compensar o gasto de enerxía que leva a actividade, como é a de traballadores da construción, do campo, da industria do metal, deportistas profesionais, repartidores, etc. Se a tensión é de tipo psíquico, as necesidades calóricas non son tan elevadas como no caso anterior e o verdadeiramente importante é que a dieta conteña cantidade suficiente de todos aqueles nutrientes que se relacionan cun bo funcionamento do sistema nervioso. Ademais das persoas en postos de responsabilidade, empresarios e directivos de empresas, xefes de servizo ou de grupo, xerentes, tamén está incluído o persoal que traballa en cadea xa que están sometidos a tensión polo seu traballo monótono e repetitivo.
• Traballos con horarios especiais. Aquelas persoas que traballan nun ritmo de quendas ou en franxas horarias especiais teñen que adaptar ademais a súa alimentación en función do horario laboral, para poder levar a cabo unha dieta axeitada. É o caso dos traballadores da saúde pública (enfermaría, médicos, ATS, celadores...), o persoal da industria química e siderúrxica ou do sector da alimentación con horarios continuos na empresa que esixen quendas rotativas e nocturnos, camareiros de bares nocturnos, etc.
• Traballos que esixen comer fóra de casa. Moitas persoas, debido á súa actividade laboral, non poden comer en casa e deben facelo en comedores de empresa ou en servizos de restauración colectiva (bares, self service, restaurantes…). Nestes casos, convén ter uns coñecementos básicos de alimentación, para poder escoller o menú máis apropiado e saudable en cada caso.

Como calcular as calorías que gastamos en función da actividade física ou profesional:

Ao longo do día realizamos numerosas actividades que gastan enerxía. Na táboa que figura na páxina anterior, especifícase un “factor” para cada tipo de actividade. Estes factores permiten calcular o gasto calórico total dunha persoa, en función do seu peso e do tempo dedicado á realización de cada actividade. Para facer o cálculo do gasto calórico, basta con multiplicar o peso real da persoa en quilos, polo factor correspondente en función da actividade que se trate e polo número de minutos empregados en realizar dita a actividade.

Como facer este cálculo?

Supoñamos que queremos calcular o gasto calórico total (calorías que se necesita consumir para manter o peso) dun home de 70 Kg que realiza as seguintes actividades nun día: dorme 8 horas, dedica 1 hora ao seu aseo persoal, traballa 8 horas como programador informático, pasea 2 horas cada día, realiza as súas comidas en 2 horas e no seu tempo de lecer, pasa 3 horas sentado lendo.