Como alimentarnos segundo o tipo de traballo / Traballos con horarios especiais

A alternancia nos horarios de traballo, ou a actividade laboral en horarios anormais, por exemplo, os traballadores en quenda de noite, produce diversas molestias. O traballo nocturno é un claro expoñente dun estilo de vida socialmente determinado. Non é só un factor de risco laboral, si non que condiciona, ademais, gran parte da actividade extra laboral das persoas.

Nos traballadores de quenda de noite é frecuente que se produzan manifestacións inmediatas, que son trastornos sen importancia aparente, como irritabilidad, humor cambiante, estreñimiento, falta de apetito, dificultades para conciliar o soño, fatiga, tensión e unha alimentación inadecuada. Estas alteracións de saúde atopan explicación no feito de que os factores sociais teñen unha influencia dominante como “sincronizadores”, que non coincide cos períodos de traballo. O traballador nocturno está sometido á presión de adaptarse, por unha banda aos horarios sociais –familia, comida, tempo de esparexemento, entre outros-, por outro, aos do seu ritmo circadiano –temperatura, vixilia, hormonas, tensión arterial, pulso, etc.- e finalmente, aos das súas tarefas laborais. Está comprobado que o traballador xeralmente opta polas sincronizaciones sociais, co cal nunca logra adaptar o seu ritmo circadiano aos horarios de traballo.

Con iso mantén un desaxuste permanente, con repercusións desfavorables para a súa saúde.

Ritmos circadianos. Funcións corporais que aumentan de día e diminúen de noite:

• Temperatura
• Presión sanguínea ou tensión arterial
• Capacidade respiratoria
• Secreción de adrenalina
• Secreción de certas hormonas
• Capacidades mentais
• Capacidade física

O ritmo máis frecuente na industria, é a quenda variable ou rotatoria, denominado 3 por 8, dado que numerosas empresas, especialmente as químicas e siderúrxicas, traballan en réxime continuo. Esta fórmula impón aos traballadores cambios de ritmo aos que o seu organismo non ten tempo de adaptarse, sobre todo si os horarios cambian dunha semana a outra como adoita suceder habitualmente.

Recomendacións dietéticas

Os traballadores nocturnos, á falta de comedores de empresa abertos a media noite, os alimentos que consomen neste horario son a miúdo bocadillos de embutidos ou tortillas ou outros alimentos xeralmente moi graxos, acompañados de bebidas excitantes tipo cola e cafés. Isto fai que a alimentación sexa desequilibrada e por tanto, repercute negativamente na saúde e capacidade laboral da persoa.

A opción máis acertada, é a de levar ao traballo, por exemplo, unha fiambrera de dobre capacidade, na que se poida incluír un prato de ensalada completa ou de verdura cocida e un segundo, de carne ou peixe ou ovo cunha guarnición vexetal ou unha salsa pouco graxa, ademais de pan e froita ou un lácteo sinxelo como sobremesa.

Naqueles traballos de horarios rotativos, débense respectar os ritmos circadianos e esquecerse de tentar axustarse á distribución de comidas convencional, deste xeito o corpo manterase en mellores condicións e a dieta será moito máis axeitada.